“AĞRIYAN DİŞİ ÇEKTİRMEK CİNAYETTİR”

Uzman Hekim Sami Dinç, Ağız ve Diş Sağlığı hakkında bilgi verdi.

Dişleri korumanın ilk aşamasının aileden başladığını dile getiren Dinç, ağrıyan dişi çektirmenin cinayet olduğunu söyledi. Sami Dinç, dişlerin arasına yuvarlak uçlu kürdan sokmanın da doğru olmadığını belirtti.

HEKİMİMİZİ TANIYALIM

Sami Dinç, 1989 Gazi Üniversitesi Diş Hekimliği bölümü mezunu. 17 yıl kadar Yahyalı’da görev yaptı. Hem Devlet Hastanesinde hem de kendi muayenehanesinde çalıştı. 25 yıldır diş hekimi olarak görev yapmakta.

Ağız ve Diş Sağlığını korumak için neler yapılmalı? Genel bir bilgi verebilir misiniz?

İlk görev anne-babalara düşüyor. Çünkü beslenme en önemli görevlerden biridir. Alınan vitaminler, A-D-E-K… Suların yapısı ve flor oranı çok önemli. Türkiye’de yaygın bir flor uygulaması başlamadı ama sağlık ocaklarında dağıtılıyor. Kişisel bakım ve fırçalama da oldukça önemli. Diş fırçalamanın ara yüzlere etkisi yoktur. Onun için ara yüzler için diş ipini öneriyoruz. Şekerli şeyler yenildiği içildiği zaman, en azından ağzın su ile çalkalanması gerekir. Bunlara dikkat etmek gerekir. En önemli faktör de irsiyettir. Onun önüne de geçilemiyor.

Diş Fırçalamanın bir yöntemi var mıdır?

Günlük en az 2 dakika, 2 defa etkili bir şekilde fırçalama yapmak gerekiyor. Özellikle sabah kahvaltıdan sonra, akşam da yatmadan önce. Şu anda birçok kişi fırçaladığını zannediyor ama diş minesini tahriş ediyor. Bilinçli bir fırçalama yapmak gerekiyor. Ne çok rast gele nede çok baskı uygulayarak dişi fırçalanmamalı. Ağzın her bölgesini 30 saniyeyi alacak şekilde 40 derecelik açı ile fırçalamalılar.

Kürdan ve iplik ile dişin arasında kalan yemek artıklarının alınması doğru mudur?

Bir yerde yemek artığı toplanıyorsa, kürdanla çıkartman gereken bir durum varsa bir patoloji vardır orada. Onun için önce bir diş hekimine gitmek gerekir. Ya protez uyumsuzluğu vardır, ya dolgunun çıkıntısı vardır, diş eti çekilmesi vardır bir şey vardır. Kürdanı da bilinçli kullanmak lazım. O da 1 defa itip çekilmelidir. Üçgen uçlu kürdanlar vardır onları 1 defa kullanmak gerekir.

Çürüğü engellemenin, diş fırçalamak vs. gibi yöntemler dışında imkanı var mı?

Diş fırçalamak, beslenmek, flor uygulaması bir sürü engelleme yöntemidir. Fissür örtücüler vardır. Bazı dişler yemek artığı toplamaya çok müsaittir. Oralara çürük başlamadan fissür örtücüler ile kapatılıyor. Bu şekilde çürüğün büyümesi engellenmiş oluyor. Diş çürümesinin büyük etkeni diş kontrolünün az olmasıdır.

Peki, ne kadar zamanda bir diş hekimine kontrole gidilmelidir?

Biz diş hekimine 6 ayda bir gitmeliyiz ama ülkemizde bu çok fazla olmuyor. Diş çürükleri çoğu zaman ağızda gözükmez. Biz ancak ağrıdığı zaman fark ediyoruz. Onun için 6 ayda bir kontrollerimizi yaptırsak çok erken müdahale edilebilir.

Dişlerin çürümesi diş eti hastalıklarına sebep olur mu?

Enfeksiyona neden olur ve diş etinde ciddi hasara yol açabilir.

Dişi ağrıyan birinin, doktor tavsiyesi olmadan ağrı kesici içmesi doğru mudur? İçilen bu ilacın yan etkisi olur mu? Her ağrı kesici diş ağrısını kese mi?

Rastgele ağrı kesici diş ağrısını kısa bir süre geçirir. Gece ağrıyorsa sabaha ancak çıkarır. Onun için ağrı kesicilerin hastanın durumuna göre kullanması gerekir. Bazı hastalıklarda ağrı kesici bile kullanılmaz. Yan etkileri de çok fazladır. Ağrı kesici ile idare etmek mide kanamasından, karaciğer ve böbrek ile ilgili hastalıklara neden olabilir. En fazla sabaha kadar idare edip hemen diş hekimine gitmek gerekir. İlaçla idare etmek çok yanlış bir uygulamadır.

Ağrıyan bir dişin tedavisi yapılması yerine, direkt olarak çektirmek ne derece doğrudur?

Ağrıyan dişi çektirmek cinayettir. Dişi bir insan gibi ele alırsak, bunalıma giren bir insanın kendini öldürmesi gibi bir şeydir. Çünkü diş tedavisi çok ilerledi. Ölmüş dediğimiz dişler bile tedavi imkanına sahiptir. Daha öncede söylediğim gibi kontroller çok önemli. İçine yemek artığı kaçtığından şüphe ettiğimiz dişler de yapılan tedavi de uzun ömürlü oluyor. Çürüğün büyüklüğü ile dişin ömrü ters orantılıdır. Onun için erken tedavi çok önemlidir.. Kanal tedavisi ile normal diş dolgusu arasında dişin canlı kalması çok önemlidir. Ben hep şunu söylerim; kuru ağaç ile yaş ağaç bir olmaz. Kuru ağaç ne kadar kolay kırılırsa, yaş ağaçta o kadar kolay kırılır. Onun için erken müdahale her zaman için dişin ömrünü uzatma açısından önemlidir.

Konumuzu biraz daha açacak olursak. Protez ne zaman gerekli olur?

Diş eksikliğinde kullandığımız bir sistem. Protez yapımı bu noktada çok önemlidir. Eksik dişlerin bir sürü zararı vardır. Dişlerde kaymalara neden olur, çene ekleminde bozukluklara neden olabilir. Bunların yanı sıra mide ve sindirim sistemi ile ilgili sıkıntılara yol açabilir. Onun için eksik dişlerimizi implant ya da sabit protezlerle tedavi ettirmek gerekir. Birde çene kemiğinin şöyle bir özelliği var. Aktif olarak kullanılmayan çene kemiği erir. İleri zamanda implant yaptırılamıyor. Uzun süre dişsiz kaldığı için orada erime oluyor. Hareketli protezlerin tutmamasının sebebi de tam olarak bu. Diş eksikliğini hafife almamak gerekiyor.

Porselen dişin sağlığa zararı var mı?

Herhangi bir zararı yok. Ama usulüne uygun yapılması gerekiyor. Sabit protezlerde en önemli şey diş eti uyumudur. Diş eti ile ilgili ne kadar uyumlu bir protez yapılırsa diş sağlığı yönünden o kadar iyi olur ve diş uzun ömürlü olur. Porselenlerin de değişen modelleri var. Teknoloji ile her şey değişiyor. Dişler arasındaki boşlukları kapatmak için de, kaplamalar için de değişik porselenler var.

En çok merak edilen konulardan birisi de İmplant. İsminden midir bilinmez ama gerçekten insanlar çok merak ediyor ve bu tedavi yönteminden kaçınıyor. Bununla ilgili bilgi verir misiniz?

Cerrahisi çok zor değildir ama yinede korkuluyor. Lokal anestezi ve diş çekimi gibi yapılan bir şeydir. Çekim ile çok fazla farklılığı yoktur. Hatta bir operasyon sonrası dikiş filan atılarak kapatıldığı için yarası çekimden daha büyük değildir, daha kolaydır. İmplant cerrahi zor değildir, korkmaya hiç gerek yoktur. Bir özelliği vardır, kemikleşme beklenmeli. 3-4 ay kişinin durumuna göre belenmesi gerekiyor. Şu anda çok gelişmekte olan ve hareketli protezleri bitirecek bir uygulamadır. Biraz maliyet boyutu vardır ama onun dışında çok olumludur. Başarı oranı da çok yüksektir, korkulacak bir şey değildir.

Diş tartarları da ağız sağlığında önemli bir yere sahip. Onunla ilgili neler söylersiniz?

Toplumda diş tartarları çok önemli gözükmez. Henüz bilincinde değiliz. Aslında diş kayıplarının en büyük sebebi bu diş tartarlarıdır. Gingivitis ve peridot gibi hastalıklar ortaya çıkar. Bunlar geri dönüşümsüz hastalıklardır. Gingivitis’den geri dönüş var da Peridotta kemik kayıplarına sebep olunuyor. Diş kayıplarının en büyük sebepleri; diş tartarlarının temizlenmemesi ve tedavilerin yapılmaması.

Peki, zararı yok mu? Toplumda zararı olduğuna dair bir yargı var.

Normalde, dişteki o bölgeyi tarat kapladığı için temizlendikten sonra orada bir hassasiyet oluşmaktadır. Bu birazda kemik çekilmesine bağlı. Hassasiyet de şöyle olur; önceden ağrımayan dişler ağrımaya başlar. Bunun sebebi bakılmadığındandır. Diş taşı da oluşuyorsa, o kendi bakmadığından kaynaklanıyordur. En önemli faktörlerden biride plak ya da tartar dedikleri şeylerin temizlenmesidir.